&;rtIY
cliCc]ipÓY Ak j;p;in n;rI
pÓbIr
ibk;x srk;r
aitiq
gebWkà irs;cR esN$;r fr m@;,R a*;ç kne$eMp;r;ir S$;i@jà
t;kuex;ku ibXbibd*;lYà j;p;n
pOiqbIr an*;n* edex &;rt b; EiçY;Y cliCce]r abSh; ik
rkm a;m;r j;n; enE. teb a;im j;in eyà ibeXb m;ikRn iflÎ E¹;ií$Ój
ú Ar perE &;retr Sh;n. bzr dexk a;eg\ &;ret bzer
600/700
cliCc] inimRt ht y; ibSÎYkr\ be$. A%n Ak;i/k i$i&
c*;enl c;lu h\Y;r k;re, cliCce]r inmR;, s'%*; ikzu$; hÓ;s
epeYez. adur &ibW*et b‹pdR;r cliCce]r eceY ez;$pdR; tq;
i$i&úcliCce]r bum¿ ed%; edeb.
s;MpÓitkk;el j;p;en &;rtIY cliCc] pÓdixRt
heCz Ab' ebx a;kWR,IY heY ¤e#ez. teb tet; b*;pk&;eb n;
hel\ ibedxI cliCc]ipÓY j;p;in dxRkjget piricit l;&
kerez Eitme/*. &;rtIY cliCc] jgetr bŸ n;mI d;mI
cliCc]k;redr me/* Akm;] st*ij_ r;eYr n;mE j;p;inr; &;el;
ker j;enn. A$; smgÓ &;rt Ab' b;°;il j;itr jn* gebRr
ibWY. itinE Akm;] b;°;il Ab' &;rtIY iyin cliCce]r e=e]
pÓd¼ sebR;Cc myR;d;sMpµ pur¦;r Ab' ÂIkOit ÚÚa¦;rÛÛ
ajRn kret s=m heYezn. fÓ;Ns edexr\ sebR;Cc pur¦;r l;e&
gibRt wxiLpk cliCc] inmR;t;.
ikNtu &;rtIY cliCce]r gÓh,ey;g*t; q;kel\
jnipÓYt; A%en; a;x;nu–p ge‹ ¤#ez n; j;p;en. eymn reYez
m;ikRnI cliCce]r b;Eer fÓ;Nsà Et;il cliCce]r e=e]. s;MpÓitkk;el
ek;irY;n cliCc] \ i$i& n;$k j;p;en bum¿ iheseb ed%;
ideyez. teb &;rtIY cliCc] yid inYimt j;p;en pÓdxRenr b*bSh;
kr; y;Yà t;hel sbRpÓk;r cliCc]E s;/;r, j;p;inedr a;kOê
kreb seNdh enE. h;is k;µ;Y ed;l ed;l;en; icrt•, esE
&;rtIY cliCc]ek &;lebes efel a;pn men k;j ker celezn
Akjn j;p;in n;rIà t;m;ik m;_su\k;. y-;r Ak;Nt ecê;r fel
a;j j;p;en &;rtIY cliCce]r sun;m bOiÊ p;eCz. keYki$
cliCc] pÓdxRenr b*bSh; ker as;/;r, s;fl* l;& kerezn
itin. j;p;en &;rtIY cliCc] jget t-;r n;m sibexW smÎ;nIt.
abx* &;rtIY cliCc];^en\ itin A%n yeqê pirict b*i¼²tB.
m;_su\k;r pÓqmcliCe]r se^ pircY 1950 s;elà
y%n t-;r m;eYr se^ ed%et y;n m;ikRnI ÚÚ\eYí$ s;E@ eí$;rIÛÛ
\ ÚÚid s;¤ç af im¤ijkÛÛ. t;rpr Âp«;tur aê;dxI
m;_su\k; pp¿smÓ;$ Ali&s epÓslIr pÓit ehel pe‹nà
ibexW ker epÓslIr ÚÚbu h;\Y;EÛÛ t-;r me/* &IW,
a;el;‹n sOiê ker. t-;r &;W;Y ÚÚA$; a;selE Ak$; xk¿
eyà bu h;\Y;EÛet sb;E kI cm_k;r g;n g;Eezà nOt*
krez Ab' pÓet*ekE t-;edr menr &;b shej pÓk;x krezÞÛÛ
t;rpr eqekE itin cliCce]r pÓit AtE dubRl heY pe‹n eyà ey
ek;n zib b;j;er ih$¿ helE itin t; ed%et eyetn. es a;enk
a;egr kq;à A%n itin 57à t;E bel cliCce]r pÓit t-;r mmtBà
a;gÓh em;e$E kemin br' ebe‹E celez.
m;_su\k; &;rtIY cliCce]r se^ pÓqm pirict
hn y%n itin \s;k; ibXbibd*;leYr ibedxI &;W; ix=; ib&;eg
ihiNd &;W; ix%et º• kern t%n t-;r ix=k t-;ek ihiNd
&;W;Y p;rdxIR het hel &;rtIY cliCc] ed%;$; heb j•rI
bel ¤pedx pÓd;n kern. esE anuy;YI t-;r pÓqm &;rtIY
cliCc] izl ÚÚ$YjÛÛ n;em Aki$ iben;dnmUlk zib. y;et
s;/;r, g;n b;jn;à nOt*à epÓmà W‹yN] Ab' exeW aº&
xi¼²r mOtu* Et*;id ibWY ineY wtir izl zib$;. y; t-;ek
a&UtpUbR a;nNd d;n ker. AE zib ede% itin &;rtIY
z;Y;zibr m;Y;j;el ji‹eY y;n.
1975 s;l. AE bzr t-;r jIben `e$ Ak apÓt*;ixt
du"%mY `$n;. t-;r Â;mI prel;k gmn kern. ex;ek
du"e% muh*m;n m;_su\k; m;nisk a;`;t k;i$eY ¤#et ˜m,
kern. &;ret q;k;k;el Ak;/;er itin aenk‡el; zib ede%n
º/u a;nNd l;e&r jn*. t-;r &;W;Y ÚÚes%;en duE /renr
cliCc] inimRt hY. pÓqmi$ a;g;eg;‹; isirY;sà iátIYi$
iben;dnmUlk.ÛÛ AE ˜me,r smY t-;r esE m;niskt; izl n;
e&eb ed%;r eyà &;rtIY ixeLp;¼I,R cliCc]‡el; ekn
a;Ntj;itRk cliCc]eb;Ê;edr k;ez Aet; a;el;ictà gÓh,ey;g*.
ikNtu t-;ek &;rtIY iben;dnmUlk zibr ey srl k;ihnI epÓmà
nOt*à gItà &Ielenr pÓit `O,;à suNdrI n;iYk;r pÓit
sh;nu&Uit Ab' n;Yekr bIer;ict cir] hrh;emx; reYez essb
g&Ir&;eb a;kOê kerà y; j;p;in b; a;emirk; ik'b;
eY;er;epr cliCce] A&;eb enE. aqR;_ ji$lt; nYà injRl;
a;nNdE t-;r &;W;Y cliCc]Þ
itin t%n &;ebn s;/;r, j;p;in cliCc] dxRkr;
&;retr AE /;r;r zibek gÓh, kreb. Ab' isÊ;Nt enn &;rtIY
cliCc]ek j;p;en jnipÓY ker tulebn. AE isÊ;Ntek b;Stb;iYt
kr;r jn* itin 1978 s;el h'k' y;n Ab' p-;ci$ &;rtIY
cliCce]r i&i@\ iken a;enn. e$;ikeY;r a;k;b;en xher
abiSht t-;r ez;| b;s;i$ek Aki$ =udÓ imln;Yten pir,t ker º•
kern t-;r k;j. c;úesb;r se^ m;] 500 EeYenr ibinmeY cliCc] pÓdxRenr
b*bSh; kern. esEse^ pÓk;x kern hStili%t m;isk ÚÚEiçY;_suixnÛÛ
b; ÚÚ&;rt b;tR;ÛÛ n;em Aki$ ez;| tq*p]. A%n Ai$ mUlt
" &;rtà b;'l;edxà p;ikSt;nI tq*;idshk;er muidÓt
a;k;er inYimt pÓk;ixt heCz. efbÓ²Y;ir Û06 s;el t;r 328 nÁr
s'%*; het Aes ep-oezez. y;r m;/*em itin &;retr cm_k;r
cliCc]úiben;dn m;/*mek j;p;in sm;ej pirict kr;r pÓecê;Y
Akidn a;tÎineY;g kerizeln. pÓecê;r fl–p 3 bzer
em;$;mui$ &;rtIY cliCce]r %br Sh;nIY j;p;inedr k;ez
ep-oez y;Y.
Ar me/* h#;_ ker 1981 s;el ÚÚgÓ²p egnd;EÛÛ
n;em Aki$ pÓ;m;,* cliCc] inmR;, s'Sh; t-;edr injÂ
imln;Ytnek b*bh;r kr;r jn* t-;ek a;hB;n j;n;n. AE `$n; t-;ek
apÓt*;ixt a;neNd ibhBl ker. itin belnà ÚÚA$; a;m;r jn*
izl ibr;$ suey;g. ey%;en a;im a;m;r b;s;Y m;] p-;cjn dxRkek
Sh;n idet p;ir n;à es%;en egnd;E pÓdxRnIke= 20 eqek 30 jn
dxRkek Sh;n edY; sÅb.ÛÛ t;r prE e$;ikeY;r ixem;ikt;j;\Y;
n;mk xher abiSht ÚÚa;sunÛÛ Aki$ &;rtIY erí$uerN$
t-;ek t-;r zib pÓdxRn kr;r jn* a;mN], j;n;Y. pÓdxRnI mUl*
a;egrE met; 500 EeYn. b*St heY pe‹n ½mx " t;m;ik.
prbtIR pÓdxRenr jn* pÓc;rp] wtir kr;à s;b$;Ee$l el%; Ab'
`er `er pÓc;rp] ibil kr;r k;ej. cliCc] pÓdxRen pÓc;rp]
at*Nt pÓeY;jnIY Aki$ k;j. b*i¼² jIben itin t%n %çk;lIn
Akjn kmRc;rI iheseb kmRrt izeln e$;ikeY; ibXbibd*;leYr
ibedxI &;W; ib&;eg. A%;en y; ebtn epetn t;E ideY
t-;r s's;r c;l;en; b;kI$; jm; kretn b*;'ek. a;r dxRnIY pÓ;Ë
a;Y ideY pÓc;rpe]r %rc bhn kretn. Ak s;=;_k;er t-;r &;W;Y
belizelnà ÚÚa;im aeqRr jn* &;rtIY cliCc] pÓdxRn kir
n;. A$; a;im kret &;lb;is.ÛÛ t-;r pÓecê;r ‡e, ½mx
&;rtIY cliCce]r j;p;in &e¼²r s'%*; bOiÊ epet q;ek.
1982 s;el t-;r kmRpÓb;h h#;_ ker an*idek em;‹
enY. A bzr j;p;n f;¤eçxn ef;r;mú Ar AixY; esN$;r s'Sh;
ÚÚdi=, AxIY cliCc] ¤_sbÛÛ ú Ar a;eY;jn ker. t;et
EeNd;enixY;à q;Eà xÓIl'k;à ifilpnI cliCce]r p;x;p;ix 3i$
&;rtIY cliCc]\ pÓdixRt hY. AE anuë;en itin &;rtIY
cliCc]‡el;r s;b$;Ee$l ihiNd eqek j;p;inet anub;d \ pÓc;err
k;j shey;igt; kr;r jn* a;miN]t hn. A%;en itin pirict hn
j;p;enr pÓitiët dujn cliCc] sm;el;ck t;d;\ s;et; Ab'
eY;ixeY; ixr;E ú Ar se^. t-;r; smgÓ AixY; %-uej 11i$ cliCc]
j;p;en a;md;nI ker j;p;enr an*tm bOh¼m imln;Ytn ÚÚEY;kuL$
hlÛÛ ixnb;ix xher pÓdxRnIr b*bSh; kern. m;] 500 a;senr
sIm;bÊt; e`;W,; setB\ imln;Ytn el;ek el;k;r,* heY y;Y.
t;m;ikr &;W;Yà ÚÚA$; izl a&UtpubR s;fl*ÛÛ. AE
s;fel* anupÓ;i,t heY itin inej Aki$ &;rtIY cliCc] ¤_sb
kr;r isÊ;Nt gÓh, kern. 1983 s;el egnd;EúAr se^ eyoq&;eb
&;rt srk;err k;z eqek 3i$ cliCc] ½Y kern. pÓiti$
cliCce]r mUl* pe‹izl ge‹ 1à000 m;ikRn @l;r. ikNtu du&R;g*.
t;r ¤_sb b*qRt;Y pyRbixt hY. sb imileY pÓ;Y 2.5
imilYn j;p;in EeYn gCz; edn. t;rpr dÓ²t isÊ;Nt anuy;YI
ekn; 3i$ ipÓN$ i&i@\ ker s;r; j;p;en &;‹; edY;r
b*bSh; kern. aNttpe= a;g;mI 5 bzr a;r ek;n ntun ¤ed*;g
enebn n; bel isÊ;Nt enn. ikNtu 1985 s;el t-;r jn* punr;Y
a;erki$ suey;g ineY a;es j;p;enr an*tm pÓ/;n b*bs; pÓitë;n
ÚÚesEbu i@p;$RemN$ eí$;rÛÛ. pÓitë;ni$ 200 a;sn ibixê
Aki$ í$ui@\et t;m;ikek t-;r cliCc] pÓdxRenr jn* a;hB;n
j;n;Y. Ab;r itin &;rt eqek &;el; zibr ipÓN$
&;‹; ker a;enn. y;et a;r aqR gCz; idet n; hY. Ab;r ebx
&;el; dxRk p;\Y; y;Y. A$;ek itin t-;r pÓqm ibjY bel ai&iht
kern. t-;r &;W* anuy;YIà ÚÚez;| imln;Ytn pU,R heY y;Yà
a;gtr; b;Eer eqek d-;i‹eY zib ede%n. der;j; bN/ kr; heY
\e# n;. úúúúú a;m;r t%n blet EeCz heyizlà ede%; A$;Eú
y; a;im et;m;edr ec;e%r s;men tuel /ret eceYizl;m.ÛÛ
AE =udÓ s;fel*r er%; /er a;r\ Ak/;p s;hsI heY
1983 s;el &;rtIY cliCc] ¤_sebr a;eY;jn kern Ab' Û85
s;el a;erkb;r. due$; ¤ed*;egE a;r ibfl heln n;à fel yeqê
a;tÎibXb;sI heY ¤#eln. 1988 s;el j;p;enr suib%*;t m÷ \
cliCc] ú iben;dn jgetr tq* pÓc;rk;rI s;miYkI ÚÚipY;ÛÛ
pÓitë;enr se^ eyoq&;eb ¤ed*;eg cliCc] ¤_sb kret s=m
hn. AE dui$ `$n; t-;r agÓgmenr pqek a;r\ pÓxSt \ gitmY ker
edY. epzen ifer t;k;en;r absr a;r q;ekin.
1994 s;elr kq;. t-;r AE kmRk;eçr bYs AE bzr 18
bzer pe‹à t%n itin AixY; cliCce]r a;idúatItúbtRm;n
sMpekR gebW,;Y ineY;ijt heln. p;x;p;ix sIimt s'%*k dxRekr jn*
pÓdxRnIr b*bSh;\ kret l;geln. ÚÚisenm; AixY; in¤jÛÛ
n;em Aki$ ep;í$k;@R inYimt&;eb epÓr, krezn. eqem enE
itin.
1997 s;el ey &;rtIY cliCc]i$ a&;bnIY
jnipÓYt; l;& ker t;r n;m Úr;juÛ. t;r epzen t;m;ikr pÓecê;
izl ann*. t;r perr bzr 1998 s;el ÚÚmuet; @*;iNs' mh;r;j;ÛÛà
j;p;in &;W;Y ÚÚmuet; \ed;• m;h;r;j;ÛÛ 43 bzr pr AE
pÓqm &;rtiY cliCc] iheseb sr;sir j;p;enr pÓ/;n isenm;
`er pÓdixRt h\Y;r egorb ajRn ker. dÓ²t a&UtpUbR jnipÓyt;
Ab' b*bs;iYk s;fl* l;& ker Ai$. /;r;b;ihk&;eb ÚÚEiNdr;ÛÛ
zibi$\ j;p;in dxRk ktORk ibexW&;eb gÓh, ey;g* hY. AE
bzrE j;p;n f;¤eçxn ef;r;múAr AixY; esN$;err ¤ed*;eg anuiët
hY ÚÚ &;rtIY cliCc] ¤_sbÛÛ ú t;et 2i$ t;iml Ab'
10i$ ihiNdsh sbRem;$ 12i$ cliCc] pÓdxRenr a;eY;jn kr; hY
jul;E 29 eqek 14E a;gS$ pyRNt. zib‡el; heCz " JHANAK
JHANAK PAYAL BAAJE, JIS DESH MEN GANGA BEHTA HAI, KAALA
PATTHAR, MR. INDIA, 1942 A LOVE STORY, KARAN ARJUN, AAG,
BARSAAT, MERA NAAM JOKER, BOBBY, MOUNA RAGAM Ges THALAPATHI.
2000
s;elr i@esÁr 8 eqek 24 t;ir% j;p;n f;¤eçxenr ¤ed*;eg
AixY; esN$;r pirkiLpt &;rtIY cliCce]r ik'bdNtI bel %*;itm;n
ai&ent; pirc;lk ‡• d¼ SÎre, Aki$ ¤_sebr (Guru
Dutt Retrospective) BAAZI, JAAL, BAAZ, AAR PAAR, MR. &
MRS. 55, PYAASA, KAAGAZ KE PHOOL, CHAUDHVIN KA CHAND, SAHIB,
BIBI AUR GHULAM. esEse^
‡• d¼r ¤pr inimRt Ân;m/n*; &;rtIY clicc] gebiWk;
n;sirn muiµ kbIrú Ar Guru
Dutt : A Life in Chinema pÓ;m;,*
cliCc]\ pÓdixRt hY. itin\ ¤_seb a;miN]t aitiq izeln. AE
rkm b*YbŸl Aki$ a;eY;jn in"seNdeh b‹m;epr k;j t; a;r
n; blel\ cel.
t;m;ikr a;gÓh a;r pirxÓemr kl*;e, &;rtIY
cliCc] pÓdxRnIr p;x;p;ix ai&ent;à ai&en]Ià
pirc;lk Ab' s'iXlê kmrktR;bONd j;p;n sfer a;esn. t-;edr
se^ a;l;pà s;=;_k;r Ab' t¼B;b/;enr d;Yú d;iYtB\ t-;ek
p;ln kret hY.
ey ek;n b*i¼²à pÓitë;n &;rtIY b; AixY;
cliCc] sMpekR a;el;cn;à pr;mexRr jn* t-;r se^ ey;g;ey;g ker
q;ekn. a;el;cn;y itin inej\ at*Nt ¤_s;hI. &;rtIY cliCc]
sMpekR t-;r g&Ir anu&Uitet itin ai&iht kerezn ú
Úaib:k;err a;nNdÛ bel. t-;r &;W;Yà ÚÚhil¤e@r cliCc]
bñ inYmt;iN]k. ekotUhlà ¤_suk* b; a;nNd$; b‹ siimt. t;z;‹;
puren; ai&ent; ai&en]Iedr me/* smgÓ cliCc] jgt$; `urp;k
%;eCz. eY;er;epr ixLp smÎt cliCc]‡el; •icxIlà ikNtu
s;/;r, m;nueWr jn*. A%n esE zib\ wtir pÓ;Y bN/. ikNtu
&;rtIY cliCce]r idk$; heCz " g‹p‹t;
&;rtIY zib‡el; s;/;r, ixi=tà inr=r m;nuWek a;kOê ker
q;ekà Amnik dxRk ¤_suk heY q;ek exeWr dOx*i$ ed%;r jn*.
dxRnI\ sSt;. &;rtIY cliCc] inmR;t;r; j;enn ey dxRkkul
inmR;t;r ¤pr in&Rr ker q;ek Aki$ injRl; a;nNdd;Yk \ sms*;
jjRirt jIbenr ikzu=, m;nisk ¤pxm edeb Amn Aki$ zibr jn*.
fel inmR;t;\ AE idki$ mn ideY ibebcn; ker q;ekn.ÛÛ
btRm;en cIn ibWYk jwnk gebWekr gOih,I t;m;ik
&;bezn ú A%n smY Aesez t;r kmrk;çek a;er; pÓs;irt
kr;r. itin e$;ikeY; f;¤eçxn eqek 7 m;esr Aki$ bOi¼ iney
di=, AixY;r cliCc] smpekR gebW,; ker ile%ezn ÚÚa;ijY;
" AEg; en; imY;ek;ÛÛ b; ÚÚAixY; " cliCce]r r;j/;nIÛÛ gÓNh. seNdh enE t-;r Akinë pÓecê;
j;p;en AixY; tq; di=, AixY;r s'¦Oitek pirict ker et;l;r
e=e] Aki$ m;Elflk. t-;r &;W;Yà ÚÚj;p;enr t•, sm;j
A%n pÓcç a;gÓh pÓk;x krez AixY;r s'¦Oit \ jIbny;pn
sMpekR. y; a;m;edr pÓjenÎ izl n;.ÛÛ A%n itin AixY;r
cliCc] sMpekR j;p;enr ibixê ibXbibd*;lY Ab' s'Sh;r esimn;er
b¼²Ot; pÓd;enr m;/*em zi‹eY idet b*St AixY;n cliCce]r
ibic] esor&. y;et ker j;p;n AixY;r edx‡el;r s;'¦Oitk
&;b/;r;r se^ a;r\ `inë het p;er.
t;m;ik abser m;eZ m;ez atItek SÎr, kernà
ey%;en itin º• kerizeln m;] 500 EeYenr ibinmeY &;rtIY
cliCce]r pÓdxRnI. t-;r &;W;Yà ÚÚ¤f¿Þ es$; izl
atulnIY Ak a;nNd. ikNtu A%n smY Aesez AE kmRk;çek an*–p
edY;r.ÛÛ a;r es$; heCz &;rtIY cliCc] sMpekR j;p;in
n;girkedrek a;r\ a;r\ a;gÓhI ker et;l;.
a;j º/u j;p;en &;rtIY cliCc] ibWeYE nYß
smgÓ AixY;r cliCc] ibWeY t-;r n;m sbR;egÓ ¤Cc;irt heY
q;ek. a;tÎibXb;s a;r Akinët; q;kel xun* eqek ¤per ¤#; ey
sÅb t;r jBlNt pÓm;, t;m;ik m;_su\k;Þ
tq*
sU] "
id j;p;n $;Ems¿
j;p;n f;¤eçxn ef;r;m
Art
Magazine htwi
09.04.Û06à e$;ikeY;à
e-mail :
probir@manchitro.net
|